Klik hier voor grote foto (met gegevens)
Tweebeukig dwarshuis

Tot het huistype 'dwarshuis' behoren de allerkleinste huisjes, maar een dwarshuis kan ook behoorlijk ruim zijn. En voor sommigen is het dan nog niet groot genoeg. Dat 'ruimtegebrek' is op te lossen met allerlei aanbouwen, maar er is een huistype dat de oplossing structureel in zich heeft: het tweebeukige dwarshuis. Het bestaat uit twee 'dwarshuizen', twee beuken achter elkaar die samen één geheel vormen.

Wanneer de achterste beuk geen latere toevoeging is, ziet men vaak dat het huis ontworpen is met twee asymmetrische zadeldaken. De zakgoot tussen beide zadeldaken ligt hoger dan de goten van voor- en achtergevel. Dit levert een boeiende kapconstructie, waarbij beide zolders slechts door een reeks stijlen van elkaar gescheiden zijn. Hieronder staat meestal een dragende muur om het gewicht op te vangen.
Maar in de 17e eeuw, wanneer dit huistype herhaaldelijk voorkomt, is die tussenmuur niet steeds consequent aanwezig. Het komt zelfs voor dat een deel van de balklaag niet haaks op de voorgevel ligt, en zo hoort dat toch bij een dwarshuis. Misschien kunnen we hierin de overgang zien naar het huistype het 'vierkante huis', dat in het midden van de 17e eeuw opkomt. Ook dat heeft een min of meer vierkante plattegrond, maar het heeft omgaande zadeldaken.





Tekst: Jean Penders, 04-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders